Boyun Kasları Anatomisi
Boyun, baş ve vücut arasında bir köprü oluşturması, çok sayıda hayati yapı içermesi ve bu yapıların sıkışık bir alanda bulunması dolayısıyla anatomik açıdan karmaşık bir bölgedir. Boynun iki ayrı yarısında duran bu kaslar baş hareketlerinden sorumludur. Dıştan manşon şeklinde bir deri ile sarılmışlardır. İçeride ise fascia cervicalis ile birbirlerinden ayrılırlar. Omurganın en hareketli parçasını boyun bölümü kasları oluşturur.
Boynun Başlangıç Kası
Sternocleidomastoideus, başa fleksiyon yaptıran kaslardan biridir. Bir taraf kasıldığında yüzü yukarıya ve karşı tarafa çevirir. Trapezius ile kasıldığında tortikolis oluşturur. Boynun iki yanında bulunan bu kaslar aynı anda kasıldıklarında başı kaburgalara doğru büker, bu yüzden 'dua kası' olarak da adlandırılır. Sternocleidomastoideus'un boyunda kapladığı alan ayrı bir bölge olarak incelenir. Boynun yüzeysel topografisi içinde incelenen bu bölge küçük üçgen alt parçalar olarak ele alınır. Boyun kasları anatomisi incelemesi yapılırken öğrencilere bu kaslar diseksiyon sırasında net olarak gösterilir. Deri altı tabakasında az miktarda yağ bulunur.
Boynun Ön-Yan Bölüm Kasları
İnce yapılı, geniş ve yaygın kaslardır. 'Platysma' adını alırlar. Başın sağa ve sola çevrilmesinde önemli bir yer tutar. Alt dudağı ve ağız köşesini aşağı çeker. Tek yanlı fonksiyon görmediği zamanlarda tortikolis oluşturur. Sternocleidomastoideus'un alt kısmında damar sinir paketi gibi yer alır. Bölgenin klinik önemi damar sinir yapısını içermesinden kaynaklıdır. Boyun-damar sinir paketi ince bölmeler ile üç ayrı kanala ayrılır. Yaşlanmaya bağlı olarak kas tonusunda azalma yaşanır.
Boynun Arka Bölüm Kasları
Vertabral kolun önünde yer alırlar. Kaburgaların kaldırılmasına yardımcı olurlar. Baş ve boynun sağa ve sola dönmesinde yardımcı olurlar.
Hyoid Kemiğini Hareket Ettiren Kaslar
Konuşma ve yutma hareketlerini hyoid kemik gerçekleştirirken, hyoid kemiğini hareket ettiren sekiz adet boyun kası bulunur. Bu kasların dört tanesi hyoid kemiğin üstünde, dört tanesi de hyoid kemiğin altında yer alır.
- Hyoid Kemiğinin Üstündeki Kaslar:
- M. Digastricus: Çift karınlı bir kas olup çeneyi aşağı çeker.
- M. Stylohyoideus: İnce bir silindir şeklinde olan bu kas çeneyi yukarı çeker.
- M. Mylohyoideus: Mandibula'nın kolları arasındaki açıklıkta yer alır. Raphe mylohyoidea, çiğneme, konuşma, emme gibi hareketlerde çeneye hareket sağlar.
- M. Geniohyoideus: Hyoid kemiği öne ve yukarı doğru kaldırır.
- Hyoid Kemiğinin Altındaki Kaslar:
- M. Sternohyoideus: Yutma, konuşma, esneme sırasında yukarı doğru çekilen hyoid kemiği aşağı doğru çeker.
- M. Sternothyroideus: Çiğneme, konuşma ve yutma esnasında yukarı çekilen tiroit kıkırdağını aşağı doğru çeker.
- M. Thyrohyoideus: Hyoid kemik sabit ise tiroit kıkırdağını aşağı doğru çeker.
- M. Omohyoideus: İki karınlı bir kastır. Hyoid kemiği aşağı doğru çeker.
|
.jpg "Ayak Anatomisi Türleri ve Özellikleri")
.jpg "Göz Anatomisi Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?")
.jpg "Burun Anatomi Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?")
Boyun kaslarının diseksiyonu sırasında tam olarak hangi kasların nasıl ayrıştırıldığını net bir şekilde görebiliyor muyuz? Sternocleidomastoideus'un 'dua kası' olarak adlandırılmasının sebebi tam olarak nedir? Platysma kasının tortikolis oluşturma mekanizması nasıl işler ve bu durumun klinik önemi nedir? Yaşlandıkça boyun kaslarında yaşanan tonus azalması hangi klinik belirtilere yol açar?
Cevap yazMerhaba Valay,
Boyun kaslarının diseksiyonu sırasında, sternocleidomastoideus, trapezius, platysma gibi başlıca kasları ve bu kasların nasıl ayrıştırıldığını net bir şekilde görmek mümkündür. Sternocleidomastoideus kası, başın iki yöne dönmesini sağladığı ve baş hareketlerinde önemli bir rol oynadığı için 'dua kası' olarak adlandırılmaktadır. Bu isim, kasın dualar sırasında başın öne eğilmesi hareketine benzer bir şekilde çalışmasından kaynaklanmaktadır.
Platysma kası, yüz ifadelerinden sorumlu olan ve boyunda yüzeysel olarak bulunan bir kastır. Tortikolis oluşmasında platysma kasının doğrudan bir etkisi olmamakla birlikte, boyun kaslarının genel dengesizliği ve spazmları tortikolise yol açabilir. Tortikoliste baş ve boyun yana doğru eğilir ve bu durum klinikte ağrı, hareket kısıtlılığı ve fonksiyon kaybı gibi belirtilerle kendini gösterir.
Yaşlandıkça boyun kaslarında tonus azalması, başı ve boynu destekleyen kasların gücünün kaybolmasına neden olabilir. Bu durum, postür bozuklukları, baş ve boyunda ağrı, hareket kısıtlılığı ve artmış düşme riski gibi klinik belirtilere yol açabilir. Bu belirtiler, yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir ve günlük aktivitelerin yerine getirilmesini zorlaştırabilir.
Umarım sorularına yeterli cevap verebilmişimdir. Başka soruların olursa çekinmeden sorabilirsin.
Sağlıcakla kal,