| Akciğerler, vücudumuzun hayati organlarından biridir ve solunum sistemi içerisinde kritik bir rol oynar. Sağ ve sol olmak üzere iki akciğer bulunur ve her biri loblara ayrılmıştır. Sağ akciğer üç loba (üst, orta ve alt lob), sol akciğer ise iki loba (üst ve alt lob) sahiptir. Akciğerlerin tepeleri köprücük kemiğine kadar uzanır ve tabanları diyafram üzerine yerleşmiştir. Diyafram, yaklaşık olarak onuncu kaburga hizasında bulunur. Bronşlar ve kan damarları, akciğerlere hilum adı verilen bölgeden girerler. Akciğerler, bağ dokusundan oluşan ve esnek bir yapıya sahip organlardır. Dış yüzeyleri plevra zarı ile kaplanmıştır. İki akciğeri, mediasten organları yani kalp, büyük damarlar, yemek borusu ve üstte de soluk borusu birbirinden ayırır. İlk bakışta çok belirgin olmamakla birlikte, akciğerlerin her bir lobu, bağ dokusu tabakaları nedeniyle iki ile altı bölüme ayrılmıştır. Her bölümün kendine ait bronş ve damarları bulunur.
Akciğerlerin Yapısı ve Fonksiyonları
Aldığımız nefes, ağız ve burundan girerek farinks (yutak), larinks (gırtlak) ve trakea (soluk borusu) yoluyla akciğerlere ulaşır. Trakea, kıkırdak halkalar tarafından boşluğu sürekli açık tutulan bir tüptür ve yaklaşık 25 cm uzunluğundadır. Trakea, alt ucunda sağ ve sol bronşlara ayrılır. Sağ bronş, sağ akciğerin üst ve alt loblarına dal verecek şekilde ikiye ayrılır. Sağ akciğerin orta lobuna giden dal ise alt bronş dalından ayrılır. Lob bronşları, giderek daha küçük hava yollarına ayrılırlar. En ufak hava yolları bronşiyol adı verilen, çapı 0,2 mm kadar olan küçük tüplerden oluşur. Sol ana bronş da üst ve alt loblara dal verir ve bunlar da diğer bronşiyollere kadar dallanır.
Akciğerlerin Kan Dolaşımı
Pulmoner arter ve ven, akciğer atar ve toplar kan damarları bronşlarla birlikte ilerler. Bronşiyollerin son bulması ile küçük hava kesecikleri görünümündedir ve bu hava keseciklerine ulaşana kadar sayılan hava yolları, hava ulaştırma ile ilgiliyken, bu kesecikler aslında gaz alışverişi ile ilgili görevlidirler. Solunumun asıl amacı olan kandaki oksijen oranını artırmak burada gerçekleşir. Bu hava keseciklerinin çevresi bir hücre kalınlığındadır ve alveol olarak bilinirler. Alveol duvarının karşısında kılcal kan damarları bulunur. Alveol içi hava aralığı 1 mikrometreden daha azdır. Solunum gazlarının alışverişine yarayan tüm yüzey 50 metrekareden daha fazladır. Akciğerlerin asıl işlevi, kana oksijen verip, kandan metabolizmanın artık ürünü olan karbondioksiti almaktır. Akciğerlerin işlevi ve yapısı göz önünde tutulduğunda, şaşırtıcı olan bir özellik, atardamarın akciğerlere kirli kan getirmesi, toplardamarın ise akciğerden temiz kanı alıp kalbe götürmesidir.
Akciğer Anatomisi ve Solunum Hareketleri
Göğüs kafesinin iç tarafı ve akciğerlerin üstü plevra zarıyla kaplı olduğundan, bu yüzeyler birbiri üzerinde rahatça kayabilirler. Akciğer dokusunda kas lifleri çok azdır ve bunların işlevi, bronş ve bronşiyol açıklığını kontrol etmektir; kendi kendilerine hareket etmekten yoksundurlar. Akciğerler, esnek olduklarından, göğüs kafesi içindeki basınç değişikliklerine göre hareket ederler. Solunum hareketleri, göğüs kafesi kasları ve diyafram ile gerçekleştirilir.
Ekstra Bilgiler - Akciğerlerin toplam yüzey alanı bir tenis kortu büyüklüğündedir.
- Akciğerler, vücudun en hafif organlarıdır ve suyun üzerinde yüzerler.
- Bir insan günde yaklaşık 20.000 kez nefes alır.
|
.jpg "Kalça Anatomisi Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?")
.jpg "Diş Anatomisi ve Fizyolojisi Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?")
.jpg "Göz Anatomisi Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?")
.jpg "Anatomi Kemikler Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?")
Ulukaan
12 Temmuz 2024 CumaAkciğerlerin loblara ayrıldığını ve her bir lobun ayrı bronş ve damarlara sahip olduğunu öğrendim, bu durumda her bronşun tıkanması durumunda sadece ilgili lob mu etkilenir?
Cevap yazAdmin
12 Temmuz 2024 CumaEvet Ulukaan, genel olarak doğru anlamışsın. Akciğerler loblara ayrılmıştır ve her lob ayrı bronşlar ve kan damarları ile desteklenir. Bu nedenle, eğer bir bronş tıkanırsa, tıkanan bronşa bağlı olan lob etkilenir. Diğer loblar genellikle bu tıkanmadan etkilenmez ve normal fonksiyonlarına devam ederler. Ancak, bu durumun genel sağlık üzerindeki etkileri ve semptomları kisinin genel durumu ve tıkanıklığın özelliğine bağlı olarak değişebilir.